หลักในการพิจารณาว่าสารใดเป็นตัวทำละลายและตัวถูกละลาย
1. สารมีสถานะต่างกันมาละลายซึ่งกันและกัน
ให้ถือว่าสารที่มีสถานะเดียวกันกับสารละลายเป็น ตัวทำละลาย
เช่น โลหะ อะมัลกัมที่ใช้อุดฟันมีสถานะเป็นของแข็ง จึงมี ปรอท
เป็น ตัวถูกละลาย และ โลหะเงิน เป็น ตัวทำละลาย
2. สารมีสถานะเดียวกันมาละลายซึ่งกันและกัน
ให้ถือว่าสารที่มีปริมาณมากเป็น ตัวทำละลาย และสารที่มีปริมาณน้อยเป็น
ตัวถูกละลาย
เช่น
- แอลกอฮอล์ที่ใช้ฆ่าเชื้อโรค มีเอทานอล 70% และน้ำ 30% ละลายด้วยกัน จึงมี
น้ำ เป็น ตัวถูกละลาย และ เอทานอล เป็น
ตัวทำละลาย
- เหรียญบาท มีส่วนผสมของทองแดง 75% และ นิกเกิล 25% โดยมวล จึงมี
นิกเกิล เป็น ตัวถูกละลาย และ ทองแดง เป็น
ตัวทำละลาย